Czym różni się cyfrowy relikt od cyfrowego artefaktu?
Cyfrowy relikt to pojęcie odnoszące się do technologicznie przestarzałych urządzeń, formatów plików lub oprogramowania, które straciły na znaczeniu w wyniku postępu technologicznego i/lub zmian w preferencjach użytkowników. Mogą to być np. stare modele telefonów komórkowych, odtwarzacze kasetowe, stare systemy operacyjne lub przestarzałe formaty plików multimedialnych.
Cyfrowe relikty są często trudne do utrzymania w dobrym stanie technicznym i coraz trudniej znaleźć do nich części zamienne lub ich odpowiedniki. Co więcej, coraz mniej urządzeń i oprogramowania jest w stanie obsługiwać stare typy urządzeń wejścia/wyjścia i/lub formaty plików, co oznacza, że może to prowadzić do utraty dostępu do archaicznych danych. Te z kolei mogą mieć niepowtarzalną wartość kulturową, jak np. pierwsza strona internetowa. Z tego powodu wiele osób podejmuje działania w celu archiwizacji swoich danych, aby uniknąć utraty cyfrowych artefaktów.
Jaka jest relacja pomiędzy środowiskiem cyfrowym a przyrodniczym i w którym jej miejscu umiejscowić człowieka?
Termin „cyfrowy artefakt” może być używany w różnych kontekstach. W szerokim znaczeniu, termin ten może odnosić się do każdej formy wirtualnej treści, która została utworzona i jest przechowywana w sieci lub na cyfrowych nośnikach danych. Wirtualne treści istnieją w świecie cyfrowym i są tworzone, przetwarzane, przechowywane i dystrybuowane za pomocą różnych technologii komputerowych i sieciowych.
Termin „ucyfrowienie” oznacza przekształcenie danych lub informacji, które pierwotnie występowały w formie analogowej na formę cyfrową.
W węższym znaczeniu, termin „cyfrowy artefakt” może odnosić się do konkretnych obiektów cyfrowych, które są ważne dla społeczności, historii, nauki lub kultury. Te z kolei mogły powstać w procesie digitalizacji (ucyfrowienia) lub mogą być pierwotnie cyfrowe (born digital). Przykładowo, mogą to być zeskanowane dokumenty archiwalne, stare filmy z kinematografu czy zapis dźwiękowy historycznego wydarzenia.
Cyfrowy relikt to pojęcie o bardziej zawężonym znaczeniu, nierzadko odnoszące się do urządzeń przestarzałych technologicznie, formatów plików lub oprogramowania, które utraciły na znaczeniu, np. w wyniku postępu technologicznego i/lub zmian w preferencjach użytkowników. Odnosi się to do rzeczy, które są obecnie mniej użyteczne, np. starych modeli telefonów, odtwarzaczy kasetowych lub komputerów z przeszłości.
Zabytkowe komputery (vintage computers) to termin odnoszący się do starszych modeli komputerów, które są uważane za historyczne i nierzadko odegrały znaczącą rolę w rozwoju społeczno-gospodarczym i kulturowym. Określenie to odnosi się zwykle do sprzętu, który powstał w latach 70., 80. lub 90. XX wieku.
Cyfrowy artefakt i cyfrowy relikt różnią się od siebie pod względem zakresu i znaczenia. Cyfrowy artefakt może odnosić się do dowolnej cyfrowej formy wirtualnej treści, a cyfrowy relikt to technologicznie przestarzałe urządzenia, zużyte ekonomicznie, archaiczne formaty plików lub oprogramowanie.