Hardware Heritage: dziedzictwo sprzętu komputerowego
Wiele komputerów z lat 80. uzyskało po latach status kamieni milowych, kluczowych lub wręcz kultowych. Nowatorskie rozwiązania techniczne lub przemyślane konstrukcje, które spełniały oczekiwania użytkowników i jednocześnie były dostępne za niewygórowaną cenę nierzadko wymieniane są, jako punkty przełomowe w rozwoju sprzętu komputerowego.
Wynika to z różnych przyczyn. O swoistej „nieśmiertelności” i wyjątkowości wybranych modeli decydowały przeważnie uwarunkowania społeczno-gospodarcze, technologiczne lub jedno i drugie. Do atrybutów, które w latach 80. decydowały o sukcesie rynkowym zaliczyć można m.in. wydajność, masę, gabaryty oraz szeroko rozumianą użyteczność.
Więcej w artykule:
Król, K. (2021). Hardware Heritage—Briefcase-Sized Computers. Heritage, 4(3), 2237–2252. DOI: 10.3390/heritage4030126
Biorąc pod uwagę analizę atrybutów technicznych oraz atrybutów użyteczności, wybrane modele komputerów można uznać za Hardware Heritage, ponieważ po latach okazały się one przełomowe. Przez użytkowników oraz środowisko branżowe są one nierzadko wymieniane, jako „niezwykle istotne”, warte szczególnej uwagi lub „niemożliwe do pominięcia”. Wybrane konstrukcje cieszyły się dużym popytem, przez co sprzedały się w milionach egzemplarzy, czym zapisały się w historii komputeryzacji. Inne były tak nieudane, że utrwaliły się liczne anegdoty o zmaganiach użytkowników z ich niedoskonałościami. Jeszcze inne były przełomowymi konstrukcjami, które wyznaczały kierunek dalszego rozwoju. W latach 80. XX wieku atrybuty takie jak m.in. masa, jakość wyświetlanego obrazu, wydajność czy sposób obsługi (w tym system operacyjny) w dużej mierze decydowały o wyjątkowości kolejnych modeli i były siłą napędzającą rozwój (technologiczny) komputerów. Wpływały także na ich użyteczność. Ta z kolei miała w latach 80. szczególne znaczenie. Komputery nie były powszechnie wykorzystywane. Wiele osób nie miało z nimi wcześniej kontaktu, nie znało ich możliwych zastosowań lub nie potrafiło ich obsługiwać. Ponadto wielu nabywców było zawiedzionych, że komputer, który zakupili był trudniejszy w obsłudze niż się spodziewali. W konsekwencji potencjał wielu komputerów był niewykorzystywany i dotyczy to także zastosowań biznesowych. Dlatego też dla producentów szczególnie ważna była edukacja oraz poprawa wydajności (szybkość wykonywania zadań), funkcjonalności (wzrost liczby zastosowań) oraz użyteczności sprzętu komputerowego (likwidacja barier, takich jak m.in. zbyt duża masa i/lub gabaryty lub zła jakości wyświetlanego obrazu).
Komputery przenośne były w latach 80. XX wieku kreowane na atrybut nowoczesności. Służyła temu odpowiednia prezentacja, przeważnie w dłoni elegancko ubranego biznesmena – człowieka sukcesu, lub na ramieniu bizneswoman – eleganckiej kobiety sukcesu. Sztandarowe konstrukcje przetrwały do dzisiaj, podobnie jak plecaki, walizki i torby do ich transportu, może za wyjątkiem kufrów do transportu monitorów.
Pokonanie barier, które zmniejszały komfort korzystania z komputerów zapewniło wybranym konstrukcjom sukces rynkowy i trwałe miejsce w historii komputeryzacji.
Obecnie do dyspozycji użytkowników pozostają klasyczne komputery stacjonarne i podobnie jak w latach 80. dostępne są obudowy wyposażone w uchwytu ułatwiający transport. Uchwyty te służą jednak najczęściej do przenoszenia komputera na niewielkie odległości. Powszechne w użyciu są niewielkie, lekkie i jednocześnie super wydajne laptopy, notebooki i ultrabooki. Zainteresowaniem cieszą się także nowoczesne komputery typu lunchbox. Z kolei miejsce komputerów kieszonkowych zajęły urządzenia przenośne typu SMART. Komputery i urządzenia przenośne swoją wydajnością dorównują komputerom stacjonarnym, a nawet produkowane są modele dedykowane graczom lub o zwiększonej wydajności do zastosowań projektowych, biznesowych, zawodowych. Komputery te wyposażane są w wyświetlacze wysokiej jakości, a ich masa nie przekracza kilku funtów. W konsekwencji mogą być bez większego problemu przenoszone na dowolne odległości. Jednak droga, jaką pokonali konstruktorzy i projektanci, aby dotrzeć w obecne miejsce była wyboista, a ścieżka rozwoju wcale się nie skończyła. Za pewien czas liczba zastosowań i funkcjonalności osobistych urządzeń (komputerów) przenośnych wzrośnie jeszcze bardziej, tak jak ich użyteczność, pomimo miniaturyzacji. Niebawem wybrane funkcjonalności mogą wykroczyć poza fizyczne ograniczenia magistrali i przewodników, obudów i wyświetlaczy, a najnowocześniejszy obecnie sprzęt komputerowy stanie się eksponatem muzealnym. Eksponatem wymienianym jako jeden z artefaktów Hardware Heritage.